Giriş-Amaç: Solid kanserler, vücudun çeşitli organlarında ortaya çıkan ve kemik iliği dahil olmak üzere dokulara yayılma potansiyeline sahip malign tümörlerdir. Kemik iliği metastazı (KİM), solid kanserli hastalarda önemli bir morbidite ve mortalite kaynağıdır. Bu çalışmada da amacımız, solid tümörlerde hemogram parametrelerinin primer tanı ve KİM anındaki değişimini inceleyerek KİM`i non-invaziv predikte eden faktörlerin rolünü ortaya koymaktır.
Hastalar ve Yöntem: İstanbul Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Onkoloji Bilim Dalında kemik iliği biyopsisi ile metastaz tanısı alan farklı solid tümörlere sahip 20 hasta retrospektif olarak analiz edildi. Hastalarda KİM`e etki eden prediktif ve prognostif faktörler değerlendirildi.
Bulgular: Hastaların ortanca yaşı 57 (aralık:30-84) iken, 13 hasta (%65) erkekdi. Tablo-1`de primer tanılarının dağılımı özetlenmiştir. Tanıda 3 hastada (%15) KİM varken, 17 hastada (%85) takipte KİM gelişmişti. Tanıdaki ortanca nötrofil/lenfosit oranı (NLR), çekirdekli eritrositler (NRBC), trombosit/lenfosit oranı (PLR), trombosit büyük hücre oranı (P-LCR) ve eritrosit dağılım genişliği (RDW) sırasıyla 2.63 (1.25-7.28), 0 (0-0.17), 120526 (55750-288571), 14.3 (0-45.2) ve 39.6 (29.9-59) iken, KİM anındaki ortanca değerler sırasıyla, 5.05 (aralık: 0.36-53.5), 0.04 (0-4.28), 72222 (7608-390000), 12.2 (0-38.1) ve 49.4 (40.1-77.7) olarak saptandı. Tanı ile KİM anındaki NLR, RDW ve NRBC`deki değişim istatistiksel olarak anlamlıydı (sırasıyla p=0.007, 0.001 ve 0.001). Hastaların ortanca 20.4 aylık takibinde genel sağkalım 15.4 aydı (CI %95 9.3-21.5) (Şekil 1). Ortanca KİM saptandıktan sonraki progresyonsuz sağkalım 2.63 aydı (CI %95 1.25-4.01) (Şekil 2). Tanıda ölçülen NLR değeri, KİM gelişme riskini öngörmede tek başına anlamlı bir faktör olarak belirlendi (p=0.035, HR: 1.28, CI %95 0.27-6.18).
Sonuçlar: KİM sonrası sağkalım oldukça kısadır. Bu nedenle, KİM`den şüphelenildiğinde kemik iliği incelemesi geciktirilmeden yapılmalıdır. Literatürde, kemik iliği tutulumunu öngörmek için bazı kolay ulaşılabilir laboratuvar parametreleri mevcuttur. Çalışmamızda, tanıdaki NLR değeri dışında parametrelerin istatistiksel olarak anlamlı olmamasının sebebi vaka sayısının azlığı olabilir. Daha geniş vaka serisi çalışmalarıyla NLR'ye ek olarak diğer parametrelerin de KİM riskini öngörmede yararlılığı gösterilebilir.