Amaç: Diabetes insipidus (Dİ), poliürik-polidipsik hastalıklar spektrumunda yer alan bir hastalıktır. Arginin vasopressin (AVP) hormonunun yetersiz sekresyonu (santral Dİ) yada AVP`e renal tubuluslarda cevapsızlık (nefrojenik Dİ) nedeniyle ortaya çıkar. AC ve meme Ca hastalarında hipofiz metastazları Dİ`a sebep olabilmektedir. Hipofiz metastazları %1` altındadır ve yanlızca %10 `u semptomatiktir. Kanserin ilk bulgusunun Dİ olması ise çok daha nadirdir ve literaturde sadece birkaç vakaya rastlanmıştır. Bizde bu vakamızda AC Ca ile birlikte Dİ tespit ettiğimiz nadir bir vakayı sunmayı amaçladık.
Olgu: 47 yaşında erkek hasta 2023 kasım ayında sırt ağrısı sebebiyle tetkik edilmiş ve metastatik AC Ca tanısı koyularak tarafımıza sevk edilmiş. Hastaya tedavi düzenlendi, beslenme ve dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında eğitim verilirken hasta çok fazla su içtiğinden bahsetti. Hastaya aldığı çıkardığı sıvı miktarını ölçmesi söylendi. Hastanın 10 litre sıvı alıp 12 litre idrar çıkardığı görüldü. Hasta yatırıldı. Dİ öntanısı ile idrar dansitesi serum ve idrar osmoloritesi istendi. İdrar dansitesi 1004, idrar osmolaritesi 104 mOsm/kg ve serum osmolaritesi 210 mOsm/kg olarak görüldü. Hastanın sodyumu (144 mMol/L) üst sınırdaydı. Hastanın sıvı alımı kesildi. Saatlik çıkardığı idrar miktarı, idrar dansitesi, kilo ve kan basıncı takibi yapıldı. Hasta saatlik yaklaşık 400 ml idrar çıkardı. İdrar dansitesinde artış olmadı (1004-1005 mOsm/kg). Hastaya Dİ tanısı koyuldu. Ayırıcı tanı için hastaya vozopressin tablet verilerek idrar dansitesi, idrar ve serum osmolaritesi bakıldı. Şikayetleri geriledi, İdrar dansitesi 1019 ve serum osmolaritesi 295 mOsm/kg olarak görüldü. Etyolojiyi aydınlatmak için hiopofiz MR istendi. Norohipofizde 7.5*7 mm ebatlı metastaz görüldü (şekil 1). Beyin cerrahi ve radyasyon onkoloji klinikleri ile görüşüldü. Müdahale düşünülmedi ve takip kararı alındı.
Sonuç: Kanser hastalarında hipofiz metastazI ve buna bağlı santral Dİ oldukça nadir gürülen bir klinik tablodur. Fakat poliürik-polidipsik hastalarda yine de akılda tutulmalı ve tetkik edilmelidir. Aksi halde hastanın sıvı alımını bozabilecek bir durumda hızla dehidratasyon, hipernatremi, koma ve ölüme sebep olabilir.