Amaç: Kemoterapi alan hastalarda yaşam kalitesinde bozulmanın yanı sıra doz azaltılması ve tedavi kesilmesi gibi nedenlerle sağ kalım sürelerini de olumsuz yönde etkileyen ve bazen doğrudan hayatı tehdit edebilen bir çok yan etki mevcuttur. Bu yan etkilerden birisi de oral mukozittir. Oral mukoziti öngördüren veya derecesini belirleyebilen biyobelirteçlerle ilgili çalışmalar az sayıdadır ve sıklıkla tükürük ve kanda sitokin ve akut faz reaktanları üzerinde durulmuştur. Buna ek olarak diğer bir biyobelirteç ise serum veya tükürükteki amilaz düzeyidir. Ancak tüm bu çalışmaların neredeyse tamamı radyoterapi alan baş-boyun kanserli hastalar ile sınırlıdır. Bu çalışmada, kemoterapi ilişkili oral mukozit ile serum amilaz düzeyi arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Gereç-Yöntem: Çalışma retrospektif kesitsel bir çalışma olarak yapıldı. Dosya bilgilerine ulaşılabilen kanser tanısı olan hastalardan birinci siklüs tedavisi sonrasında kemoterapi ilişkili oral mukozit durumu kayıt edilmiş olanların dosyası incelendi. Bu hastalardan serum amilaz düzeyi herhangi bir nedenle bakılmış olanlar ve hariç tutulma kriterlerini taşımayanlar çalışmaya alındı.

Bulgular: Toplam 376 hasta analiz edildi. Hastaların %44`ünde oral mukozit gelişmiş olduğu görüldü. ROC eğrisi ile serum amilaz düzeyi için kesme değeri 74,5 U/L (AUC 0,771 %95 GA 0,720- 0,821, p=0,000) olduğu belirlendi. Bu değerin üzerindeki serum amilaz düzeylerinin kemoterapi ilişkili oral mukoziti ön gördürmedeki duyarlılık oranı %75 ve özgüllük oranı ise % 30 idi. Tek değişkenli ve çok değişkenli lojistik (binary) regresyon analizinde yüksek serum amilaz düzeyinin oral mukozit varlığını etkileyen bağımsız bir faktör olduğu sonucuna varıldı (OR 3,37, %95 CI 1.94- 9,66; p=0,000).

Sonuç: Serum amilaz düzeyinin kemoterapi ilişkili oral mukozit gelişiminde bağımsız bir prediktör faktör olabileceği ve klinik pratikte önemli bir biyobelirteç olabileceği kanısına varıldı.