Amaç: Erken evre meme kanserinde; tedavi sonrası asemptomatik hastaların takibinde tümör belirteçlerinin rutin kullanımı NCCN ve ESMO kılavuzlarında yer almamaktadır. Klinik pratikte ise tedavi yanıtının takibinde, nüks ve metastazı öngörmede tümör belirteçleri kullanılmaktadır. Yüksek tümör belirteç düzeyleri ile hastalıksız sağkalımdaki ve genel sağkalımdaki azalmayı gösteren çalışmalar literatürde mevcuttur. Çalışmamızın amacı; tümör belirteçlerinin tümör yükü ile ilişkisi göz önüne alındığında, primeri opere edilen hastalarda cerrahi sonrası CEA düzeyi ile rekürrens riski arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmamızda uzak metastazı olmayan hormon pozitif HER2 negatif meme kanseri tanılı hastalarda cerrahi sonrası ilk dört haftada değerlendirilen CEA değerleriyle hastalıksız sağkalım ve genel sağkalım ilişkisini değerlendirmeyi amaçladık.
Gereç-Yöntem: Hacettepe Üniversitesi Hastanesi Medikal Onkoloji Bilim Dalı`nda takip edilen meme kanseri tanılı 914 hastanın kayıtları retrospektif olarak değerlendirildi. Hastaların postoperatif ilk 4 hafta içindeki CEA değeri, tedavi protokolleri, nüks tarihi, son hastane başvuru tarihi ve ölüm tarihleri dokümante edildi.
Bulgular: Toplamda 914 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalar; CEA düzeyi normalin üst sınırının altında olan (<3 ng/mL) ve CEA düzeyi normalin üst sınırı ve üzerinde olanlar (>= 3 ng/mL) olarak iki grupta incelendi. Hastaların demografik ve klinik özellikleri Tablo 1`de gösterilmektedir. Postoperatif CEA değerinin normalin üst sınırı ve üzerinde olması azalmış hastalıksız sağ kalım (174.6 vs. 239.8 ay, HR:1.80, %95 GA:1,27 -2.55, P=0.001) ve azalmış genel sağ kalım (174.6 vs. 261 ay, HR:2.34, %95 GA:1,58 -3.44, P<0.001) ile ilişkilendirilmiştir (Figür 1 ve 2). Hastalık evrelerine göre değerlendirildiğinde ise postoperatif CEA değerinin normalin üst sınırı ve üzerinde olması evre 1 (p=0.043) ve evre 2 (0.002) hastalıkta azalmış hastalıksız sağkalım ile, evre 1 (0.039), evre 2 (p<0.001) ve evre 3 (p=0.021) hastalıkta ise azalmış genel sağkalım ile ilişkilendirilmiştir.
Sonuç: Çalışmamız postoperatif CEA düzeyinin normalin üst sınırı ve üzerinde olmasının; azalmış hastalıksız sağkalım ve genel sağkalımı öngörmede önemli bir prognostik belirteç olduğunu göstermektedir.