Amaç: Lokal ileri rektum kanserinde neoadjuvan kemoradyoterapi (nCRT) standart tedavi olup, total neoadjuvan tedavi yaklaşımı ile patolojik tam yanıt (pCR) oranlarının arttırılması hedeflenmektedir. Bunun yanında, cerrahi öncesinde pCR`ı kesin olarak öngörecek bir tetkik mevcut değildir. Biz de bu çalışmada, lokal ileri rektum kanser tanısı ile neoadjuvan kemoradyoterapi verilen hastalarda, cerrahi öncesi çekilen pelvik MR görüntülerindeki tümör hacmi ile patolojik yanıt arasındaki ilişkiyi incelemeyi hedefledik.
Gereç-Yöntem: Çalışmamıza lokal ileri rektum kanserli, nCRT öncesinde ve sonrasında MR görüntüleri olan hastalar dahil edildi. Total neoadjuvan tedavi alan ya da standart kemoradyoterapi dışında ek kemoterapi alan hastalar dahil edilmedi. Tümör hacimleri iki farklı radyolog tarafından ölçüldü. Tedavi yanıtları tümör regresyon grade(TRG) kullanılarak belirlendi (TRG 0-1: iyi yanıt, 2- 3-4: Kötü yanıt).
Bulgular: Çalışmaya toplam 57 hasta dâhil edildi. Hastalardan sadece birinin tümör volümünün nCRT sırasında arttığı, diğer 56 (%98) hastada tümörün volümetrik olarak küçüldüğü saptandı. Hastaların 22`sinin(%39) nCRT`ye iyi yanıt verdiği saptandı. İyi yanıt veren grubun tanı anı median tümör volümü 14.4 cm3 (min-max:3.7-52.5) iken, kötü veren grubun median tümör hacmi 25.6cm3 (min-max:5.8-147.5)`dü (p=0.07). Her iki grupta, tedavi sonrası median tümör volümünde azalma yüzdesi benzerdi (%61 ve %72, p=0.46). Neoadjuvan tedavi sonrası rezidü tümör volümü ile TRG arasındaki ilişkinin belirlenmesi için ROC analizi yapıldı ve 8cm3 değeri cut-off değer olarak belirlendi (p=0.016, sensitivite%61, spesifite%73). Rezidü tümör volümü 8cm3 altında olan iyi yanıt oranı %54.5 iken, 8cm3 üzerinde olan olanlarda %88.5di (p=0.016). Benzer şekilde rezidü tümörü 8cm3 üzerinde olan hastalarda pCR sadece 1 hastada saptanmıştı (%27 ve %4, p=0.001).
Sonuç: Çalışmamızda tedavi yanıtının volümetrik MR ölçümü ile belirlenmesi ile patolojik yanıtlar arasındaki ilişki gösterilmiştir. Neoadjuvan tedavi sonrası rezidü tümör volümü yüksek olan hastalarda, pCR`ın arttırılması için operasyon öncesi kemoterapi kür sayısının arttırılması mantıklı gözükmektedir. Sonuçlarımızın daha fazla sayıda hasta içeren prospektif çalışılmalarla doğrulanması gereklidir.