Amaç: Yeni tanı almış meme kanserli hastaların cerrahi öncesi (T1), kemoterapi öncesi (T2), kemoterapinin 6. ayında (T3) ve 12. ayında (T4) diyetle aldığı ileri glikasyon son ürünlerinin (dAGE) serum inflamatuvar ve oksidatif stres belirteçleriyle ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır

Gereç-Yöntem: Araştırma; Mart 2020-Ocak 2022 tarihleri arasında Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi`nde, ilk kez meme kanseri tanısını almış 19-64 yaş arası kadınlarda gerçekleştirilmiştir. Vaka grubunun üç günlük besin tüketim kaydı ve serum örnekleri T1, T2, T3 ve T4 dönemlerinde alınmıştır. Kontrol grubundaki sağlıklı kadınlarda besin tüketim kaydı ve serum örnekleri bir kez alınmıştır. Günlük alınan dAGE miktarı besin tüketim kayıtları üzerinden karboksi metil lizin (dCML) olarak belirlenmiştir. Serum örneklerinde CML, ileri glikasyon son ürünleri reseptörü (RAGE), ileri glikasyon son ürünlerinin çözünür reseptörü (sRAGE), tümör nekrozis faktör alfa (TNF-α), interlökin 1β (IL-1β), IL-6, protein karbonil ve 8-hidroksi-2'-deoksiguanozin (8-OHdG) düzeyleri ELISA yöntemi, malondialdehit spektrofotometrik yöntemi, total antioksidan ve oksidan kapasite (TAS ve TOS) düzeyi, tam otomatik kolorimetrik yöntemle saptanmıştır. İstatistiksel analizler SPSS 26.0 ile yapılmıştır.

Bulgular: Çalışmaya vaka ve kontrol grubundan 32`şer kadın katılmıştır. dCML alım miktarı vaka grubunda T1, T2, T3 ve T4 dönemlerinde sırasıyla ortalama 8974.7±601.2, 10002.6±4212.6, 9110.5±3913.9 ve 9325.4±530.3 kiloünite/gün, kontrol grubunda 11052.6±726.8 kiloünite/gün bulunmuştur. İzlem süresince vaka grubunun dCML alım miktarında anlamlı değişiklik olmamıştır (p=0.798). Kontrol grubunun dCML alım miktarı vaka grubuna göre (T1) anlamlı olarak daha yüksektir (p=0.031). Vaka grubunun yalnızca T3 döneminde dCML alımıyla serum malondialdehit düzeyi arasında pozitif yönde orta düzeyde ilişki bulunmuştur. Serum CML düzeyiyle serum 8- OHdG, IL-1β, IL-6, TNF-α ve protein karbonil düzeyleri arasında pozitif yönde güçlü ilişki bulunmuştur. Kontrol grubunun dAGE alımı ile serum inflamatuvar, oksidatif stres ve DNA hasarı belirteçleriyle pozitif yönde, orta düzeyde ilişki bulunmuştur.

Sonuç: Meme kanserli kadınlarda dAGE alımıyla serum biyobelirteçleri arasındaki ilişkinin açıklanması için daha fazla klinik çalışmaya ihtiyaç vardır.