Amaç: Kanser hastalarında kemoterapi ilaçlarının yaygın kullanımı yan etkilerin sıklıkla görülmesine neden olmaktadır. Ekstravazasyon, ilacın ekstravasküler alana çıkmasına denir. Ekstravasküler alana sızan ilaç ciddi doku hasarı yapıyorsa buna vezikan ilaç denir. Antrasiklinler geniş kullanım alanı ve hasar verme ihtimalinin yüksek oluşu sebebiyle en önemli vezikan ajanlardan biri olarak değerlendirilebilirler. Bu konuda bilincin artması sonucunda extravazasyon riski yıllar geçtikçe azalmaktadır. Bu olgu sunumunda meme kanseri sebebiyle tedavi edilirken doksorubisin ekstravazasyonu gelişen bir hastamız paylaşılmaktadır.
Olgu: 64 yaşında, ek hastalığı bulunmayan postmenapozal kadın hasta 2021 yılında sağ memede ağrı şikayetiyle başvurdu. Hemogram, biyokimya normaldi. Meme ultrasonunda 1,5x2 cm boyutunda düzensiz sınırlı lezyon saptandı. Tru-cut biyopsi sonucu Invaziv Duktal karsinom, östrojen reseptörü %90, progesteron reseptörü (-), HER2 (-), Ki67: %40 olarak raporlandı. PET (pozitron emisyon tomografi) görüntülemesinde sağ memede 1,4 cm çapta düzensiz sınırlı lezyon, iskelet sisteminde ve karaciğerde yaygın metastaz saptandı. Hastaya 4 kür siklofosfamid doksorubisin tedavisi planlandı. 2. kür tedavi sırasında doksorubisin alırken sağ eldeki kanülde doksorubisin ekstravazasyonu gerçekleşti. Derhal infüzyon durduruldu, ekstremite eleve edilerek soğuk uygulama yapıldı. Deksrazoksan ilk iki gün 2000, üçüncü gün 1000 mg uygulandı. Sağ el dorsal yüzde 1,5x1,5 cm. nekroz gelişince (Resim 1) ortopedi konsültasyonu istendi. Atel uygulandı antibiyoterapi başlandı. Sonraki 2 kür kemoterapi verildi. Tedavi sonrası PET`te meme, iskelet sistemi ve karaciğerde belirgin yanıt mevcuttu. Hastanın kemoterapisi 6 küre tamamlanarak takibe alındı.
Sonuç: Kemotöropatiklerle ekstravazasyon vakaları eskiye oranla daha az olsa da
görülebilmektedir. Doksorubisin ciddi komorbiditeye yol açabilecek sık kullanılan vezikan bir ilaçtır.
Ekstravazasyon olması durumunda hızlı tanı, tedavi ve sonrasında vakaya multidisipliner yaklaşım
önem arz etmektedir.