GİRİŞ ve AMAÇ: Malign plevral mezotelyoma (MPM) nadir görülen agresif seyirli bir tümördür, bilinen en önemli risk faktörü asbest maruziyetidir. Medyan sağkalım 6 ila 18 ay arasındadır ve yeni tedavi yaklaşımlarına rağmen sağkalımda önemli bir iyileşme sağlanamamıştır. Platin + Pemetreksed tedavisi MPM`de hala en etkili tedavi seçeneklerinden biridir. Çalışmamızda metastatik MPM`de standart 1. basamak tedavi olan Platin + Pemetreksed ile yanıt alınan hastalarda idame Pemetreksed tedavisinin etkinliğini araştırmayı amaçladık.
GEREÇ ve YÖNTEM: Çalışmamız tek merkezli retrospektif bir çalışmadır. Ocak 2014 ile Aralık 2024 tarihleri arasında kliniğimize başvuran MPM tanılı 65 hastanın elektronik ve yazılı kayıtları incelendi. Hastaların klinikopatolojik ve demografik verileri kaydedildi. Birinci basamak tedavi olarak Platin + Pemetreksed alan ve bu tedavi ile tam ya da kısmi yanıt elde edilen veya stabil seyreden 40 hasta, 'idame Pemetreksed alanlar' ve 'idame Pemetreksed almayanlar' olarak iki gruba ayrıldı. Bu iki grup, klinik özellikler, genel sağkalım (OS) ve progresyonsuz sağkalım (PFS) açısından karşılaştırıldı. İstatistiksel analizler SPSS 26.0 programı ile yapıldı ve p<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.
BULGULAR: Çalışmaya toplam 65 hasta dahil edilmiştir. Hastaların demografik ve klinik özellikleri Tablo 1`de verilmiştir. Hastaların medyan takip süresi 12,2 ay (0,9-88), ortalama tanı yaşı 61,5`tir. Hastaların %70`i erkektir ve her 5 hastadan 4`ü epiteloid histolojidedir. 20 hastada cerrahi yapılmıştır ve bu hastaların yaklaşık yarısı adjuvan tedavi almıştır. Metastatik/unrezektabl dönemde 55 hasta birinci basamak tedavide Platin + Pemetreksed almıştır. Platin + Pemetreksed ile 40 hastada tam veya parsiyel yanıt elde edilmiş veya stabil hastalık saptanmıştır. Bu hastaların 22`si idame Pemetreksed almış, 18`i almamıştır. Takipte vefat eden hasta sayısı 54`tür (%83). Platin + Pemetreksed sonrası idame Pemetreksed alan 22 hasta ile idame Pemetreksed almayan 18 hastanın klinik özelliklerinin karşılaştırılması Tablo 2`de gösterilmiştir. İki grup arasında klinik özellikler açısından anlamlı istatistiksel fark saptanmamıştır. İdame Pemetreksed alan hasta grubunda medyan PFS 13,2 ay, almayan hasta grubunda medyan PFS 8,7 ay saptanmıştır ve istatistiksel olarak anlamlıdır (p=0,02) (Şekil 1). İdame Pemetreksed alan hasta grubunda medyan OS 22,3 ay, almayan hasta grubunda medyan OS 13,8 ay saptanmıştır ve istatistiksel olarak anlamlıdır (p=0,03) (Şekil 2).
SONUÇ: Çalışmamızda malign plevral mezotelyomada birinci basamak standart tedavi sonrası idame Pemetreksed tedavisinin OS ve PFS`yi anlamlı derecede artırdığını saptadık. Literatürde idame Pemetreksed etkinliği ile ilgili çelişkili sonuçlar bulunmaktadır. Daha fazla sayıda hasta ile yapılan randomize prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır.