Amaç: Adenin-timin (AT) açısından zengin etkileşimli alan içeren protein 1A (Adenine-thymine (AT)-rich interactive domain-containing protein 1A, ARID1A) ilk olarak jinekolojik kanserlerde tümör süpresör gen olarak ortaya koyulmuştur. PTEN (Phosphatase and tensin homologue deleted on chromosome 10, kromozom 10'da fosfataz ve tensin homologunun silinmesi), fosfataz aktivitesine sahip bir tümör baskılayıcı proteindir ve fosfoinositol-3-kinaz (PI3K) /AKT sinyal yolunun negatif düzenleyicisidir. Hatalı eşleşme onarım bozukluğu ya da mikrosatellit instabilitesi yüksek deficient mismatch repair/microsatellite instability-high (dMMR/MSI-H) KRK hastalarının iyi prognoz gösterdikleri ve özellikle son gelişmeler sonucunda da ileri evrede immunoterapi tedavileriyle kemoterapiye kıyasla belirgin üstün ve uzun süreli yanıt elde edildiği gösterilmiştir. Programlanmış ölüm ligandı 1 (PD-L1) ise bağışıklık kontrol noktası molekülü olup birçok solid tümör (Akciğer, meme, baş-boyun kanseri vb.) için immunoterapiye yanıtın prediktörü iken, KRK için iyi bir prediktif belirteç olarak kullanılmamaktadır. Yüksek PD-L1 ekspresyonunun erken evre KRK için iyi prognostik rol oynadığı bildirilmiştir. KRK`in dünya genelinde en sık görülen 3. Kanser türü olduğu, önemli bir halk sağlığı sorunu göz önüne alındığında hastalığın etyopatogenezi, olası tedavi hedefi yönünde çalışmaların hepsi çok değerlidir.
Gereç-Yöntem: Çalışmamızda 159 erken ve ileri evre KRK tanısı almış, erken evre olup küratif opere edilmiş ve nükssüz izlenen veya metastaz gelişmiş hastaya ait parafin bloklarından ARID1A, PTEN, PDL1 ekspresyonları, İHK ile MMR durumunu inceledik ve klinik faktörler ve sağ kalım ile ilişkilerini değerlendirdik.
Bulgular: Hastaların 81`inde (%50,9) metastatik hastalık mevcuttu. 76 hastada ARID1A ekspresyon kaybı (%47,8), yalnızca 24 hastada PTEN ekpresyon kaybı (%15) mevcuttu. Hastaların 15`inde dMMR (%9,4) ve hastaların yalnızca %17`sinde (27 hasta) PDL1 pozitifliği (TPS veya CPS >1) gösterildi. Bazal hasta özellikleri tabloda gösterilmiştir. Çalışmamızda KRK`li hasta grubunda PDL-1 ekspresyon yokluğunun (tüm hasta grubu için) ve ARID1A ekspresyonunun güçlü pozitifliğinin (3+) (metastatik hasta grubu için) olumsuz prognostik etkisi olabileceği bulguları elde edilmiştir.
Sonuç: Daha fazla hasta sayısı ile prospektif ve ortak patoloji konsensusları ile ileri araştırmaya ihtiyaç mevcuttur.