Amaç: Meme kanserinde mortalite üzerindeki en önemli bağımsız prognostik faktör nüks olup cerrahi teknikteki gelişmeler nedeniyle, biz de, kliniğimizde takip ettiğimiz opere meme kanserli hastalarda cerrahi tipiyle nüks arasındaki ilişkiyi değerlendirmeyi amaçladık.

Gereç-Yöntem: 01.04.2012 ile 01.11.2022 tarihleri arasında tedavi ve takipleri için Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hastanesi Tıbbi Onkoloji Polikliniği`ne başvurmuş 1019 meme kanserli hasta retrospektif incelendi. Evre I-III, opere olmuş 845 meme kanserli hasta çalışmaya dahil edildi. İstatistiksel analizlerde SPSS programı, post-hoc analizler için Bonferroni düzeltmesi kullanıldı.

Bulgular: Çalışmamızda 843`ü kadın (%99,8), 2`si erkek (%0,2) toplam 845 hasta değerlendirildi (Tablo-1). Hastaların 124`ünde (%14,7) nüks gerçekleşti. Hastaların; 23 `ünde (%2,7) lokal, 116`sında (%13,7) uzak organ nüksü mevcuttu. Nüks gelişen ve gelişmeyen hastalar karşılaştırıldığında cerrahi tipleri arasında istatistiksel anlamlı fark saptanmadı (Tablo-2). Medyan hastalıksız sağkalım (DFS) 37,40±5,02 ay [%95 CI:27,55-47,24], medyan genel sağkalıma (OS) ulaşılamamış olup DFS (p=0,066) (Grafik-1) ve OS (p=0,267) (Grafik-2) ile cerrahi tipi arasında istatistiksel anlamlı ilişki saptanmadı. Tek değişkenli analizlerde hastalıksız sağkalım ile aile öyküsü (p=0,015), östrojen reseptör durumu (p=0,001), progesteron reseptör durumu (p=0,002), Her-2 durumu (p=0,02), Ki-67 düzeyi (p=0,006) ve adjuvan endokrin tedavi alma durumu (p<0,0001) ile istatistiksel anlamlı ilişki saptandı. Çok değişkenli analizlerde hastalıksız sağkalım ile Her-2 durumu (p=0,017), lenfovasküler invazyon (LVİ) durumu (p=0,005), Ki-67 düzeyi (p=0,011), cerrahi tipi (p<0,0001), adjuvan kemoterapi alma durumu (p=0,007) ve adjuvan radyoterapi alma durumu (p=0,018) ile istatistiksel anlamlı ilişki saptandı.

Sonuç: Nüks olan ve olmayan hastalar karşılaştırıldığında cerrahi tipi açısından istatistiksel anlamlı fark saptanmadı. Hastaların patolojik özellikleri ve aldıkları tedaviler birlikte değerlendirildiğinde hastalıksız sağkalımın Her-2 durumu, LVİ varlığı, cerrahi tipi, adjuvan kemoterapi ve adjuvan radyoterapi alma durumundan etkilendiği saptandı. Hem patolojik faktörlerin hem de tedaviyle ilişki faktörlerin etkisi göz önüne alındığında, meme kanserinde nüks ve hastalıksız sağkalım üzerine birden fazla faktörün etkisi olduğu saptandı. Bu da, nüksün önlenebilmesi için bu hastaların multidisipliner konseylerde değerlendirilmesinin önemini göstermektedir.