Amaç: Son yıllarda metastatik böbrek kanserinde yapılan çalışmalarda, immunoterapiler yeni altın standart tedaviler olmaya başlamıştır. Ülkemiz koşullarında metastatik 1. seri tirozin kinaz inhitörleri sonrası 2. basamak tedavide nivolumab (immunoterapi) kullanılabilmektedir. Çalışmamızda, merkezimizde takipli, bir seri tirozin kinaz inhibitörü tedavi sonrası progrese olan 2. seride nivolumab verilmiş hastaların klinikopatolojik özelliklerini ve sağkalım verilerini inceleyerek literatür verileriyle karşılaştırmayı amaçladık.

Gereç-Yöntem: 2011-2021 yılları arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesinde histopatolojik olarak şeffaf hücreli böbrek kanseri tanısı almış, tanı anında veya sonrasında metastaz geliştirmiş, 20 hasta çalışmaya dahil edildi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen hastaların ortanca yaşı 60 idi. 5 hasta (%25) kadın, 15 hasta (%75) erkek idi. 5 hastanın (%25) ECOG PS: 0, 13 hastanın (%65) ECOG PS: 1 ve 2 hastanın ECOG PS: 2 (%10) idi. Tanı anında 3 hasta (%15) evre 1, 4 hasta (%20) evre 2, 2 hasta (%10) evre 3 ve 11 hasta (%55) evre 4 idi. Memorial Sloan-Kettering Cancer Center (MSKCC) risk sınıflamasına göre 2 hasta (%10) düşük risk, 11 hasta (%55) orta risk ve 7 hasta (%35) yüksek riskli grupta yer almaktaydı. Nivolumab tedavisi ile yapılan yanıt değerlendirmede 6 hastada (%30) kısmi yanıt, 6 hastada (%30) stabil yanıt, 8 hastada (%40) progresif hastalık mevcuttu. En sık metastaz yerleri 15 hastada (%75) akciğer, 8 hastada (%40) kemik ve 6 hastada (%30) lenfadenopati metastazı bulunmaktaydı. Nivolumab tedavisi ile median progresyonsuz sağ kalım 7.2 ay saptanırken, median genel sağ kalım 18.7 ay bulundu. 3 hastada grade 1 hipotiroidi, 1 hasta grade1 renal yetmezlik, 1 hastada grade 1 karaciğer fonksiyon testlerinde bozukluk tespit edildi. Yan etki nedeniyle hiçbir hasta da tedavi kesilmedi.

Sonuç: Çalışmamız, tolerasyonu iyi olan advers olaylar ve klinik önemli etkinlik ile sonuçlanmıştır Pivotal çalışmayla benzer sonuçlar elde edilmiş olmakla birlikte, çalışmanın daha fazla hasta sayısı ile yapılması önerilebilir.