Amaç: Alektinibin randomize faz 3 ALEX çalışmasında hastaların yaklaşık %10'unda tedaviye yanıt alınamaması onkojen bağımlılığına neden olan bir sürücü mutasyona rağmen tedavi yanıtını etkileyen ek faktörlerin varlığını sorgulatabilir. Floresan in-situ hibridizasyon (FISH), ALK pozitifliğini saptamak için önemli yöntemlerden birisidir ve ALK-pozitif hücre yüzdesini verir. Bu çalışma, ALK-TKI olarak birinci basamak Alectinib alan ileri evre KHDAK hastalarında ALK-pozitif hücre yüzdesinin prediktif etkisi araştırılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Türkiye'de 27 farklı merkezden, FISH ile ALK-pozitif hücre yüzdesi raporlanan, TKI olarak birinci basamak Alektinib alan ileri evre KHDAK hastaları dahil edildi ve retrospektif olarak analiz edildi. Alektinib öncesi kemoterapi alan hastalar dışlanmadı. Hastalar ALK-pozitif hücre yüzdesinin ortanca (%40) değerine göre iki gruba ayrıldı. Birincil sonlanım noktası progresyonsuz sağkalım (PS), ikincil sonlanım noktaları genel sağkalım (GS), objektif yanıt oranı (OYO) ve alt grupların PS'siydi.
Bulgular: 211 hasta (%48,3'ü kadın, %51,7'si erkek) alındı. Hastaların %37'si (n=78) daha önce kemoterapi görmüştü. Düşük-pozitif (<%40) ve yüksek-pozitif (≥%40) gruplar arasında sadece yaş açısından anlamlı fark bulundu (60 ve 56). Ortanca 19,4 aylık takipten sonra yüksek-pozitif grupta ortanca PS'ye ulaşılamadı ve düşük-pozitif grupta 10.8 aydı (HR: 0.39; %95 GA, 0.25- 0.60, p<0.001). (Şekil 1) Yüksek pozitif grupta ortanca GS'ye ulaşılamadı ve düşük pozitif grupta 22,8 ay bulundu (HR: 0,37; %95 GA, 0,22-0,63, p<0,001) . (Şekil 2) OYO, yüksek pozitif grup lehine anlamlı olarak farklıydı (%87.2'ye karşı %68.5; p=0.002). ALK pozitif hücre yüzdesine göre belirlenen <%20, %20-39, %40-59, ≥%60 eşik değerlere göre ortanca PS sırasıyla 4.5, 17.1, 26 aydı ve ≥%60 grubunda ulaşılamadı (Tablo 1 ve Şekil 3).
Sonuç: FISH ile translokasyon tespit edilen ALK-pozitif hücre oranının sadece niteliksel değil niceliksel olarak da tedavi için prediktif etkisi olabileceğini desteklemektedir. Tedaviden daha fazla fayda görebilecek altgrupların analizi klinik izlemde faydalı olabilir. Sonuçlar, önceki çalışmalarda Krizotinib alan hastalarda alınan pozitif sonuçlarla uyum göstermektedir. Tümöral heterojenite mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır ve prospektif çalışmalarla desteklenmesi gerekmektedir.